ANALYSE – De euro heeft de afgelopen twaalf maanden behoorlijk wat terrein gewonnen ten opzichte van de dollar en het pond. Waarom trekken handelaren zich niets aan van politiek risico en de extreem lage eurorente?
Je zou het bijna vergeten, maar een jaar geleden hielden PVV-leider Geert Wilders en Marine Le Pen van het Front National de financiële markten in hun greep. Zou er na het Brexit-referendum van juni 2016 ook een Nexit of een Frexit volgen? Of misschien een Italexit?
De Italiaanse premier Matteo Renzi was immers net opgestapt omdat hij zijn hand had overspeeld met een grondwetsreferendum, dat door politieke tegenstanders was omgebouwd naar een stem voor of tegen Europa.
Populisten in de oppositiebanken
Inmiddels heeft de PVV opnieuw plaats genomen in de oppositiebanken, terwijl Le Pen haar handen vol heeft aan een imagoverandering van haar partij in plaats van het verdedigen van de Franse landsbelangen.
Op zondag 4 maart wordt duidelijk hoe de politieke toekomst van Italië eruit ziet. Het vertrouwen waarmee de financiële wereld toeleeft naar die verkiezingen, zegt alles over de huidige kracht van de Europese economie.
Sentimentsindicatoren wijzen erop dat bedrijven en consumenten sinds de financiële crisis niet zo optimistisch zijn geweest als nu; de werkloosheid in Europa is gedaald tot het laagste punt in bijna tien jaar.
Ondertussen blijft de groei in Groot-Brittannië achter bij die op het Europese vasteland, terwijl de koopkracht van de bevolking afneemt als gevolg van een aanwakkerende inflatie. Het is dan ook geen wonder dat het enthousiasme om het Brexit-voorbeeld te volgen flink is afgenomen.
Italië: angst voor eurocrisis ebt weg
In Italië staat immigratie overigens nog steeds bovenaan de politieke agenda. Toch durven de toonaangevende politieke partijen niet meer hardop het idee te opperen om Europa de rug toe te keren.
Verkiezingen die een jaar geleden nog een grote bron van onrust waren geweest, worden nu waarschijnlijk een non-event in de valutawereld.
Het meest waarschijnlijke scenario is dat het geen enkele combinatie lukt om een absolute meerderheid te halen in het parlement. In dat geval kan president Sergio Mattarella simpelweg de zittende minister president Paolo Gentiloni voor een nieuwe termijn aanstellen. De financiële wereld hoeft zich dan geen zorgen te maken over een onverwachte politieke koerswijziging.
Er bestaat echter ook een mogelijkheid dat Forza Italia – de partij van Silvio Berlusconi – samen met Lega Nord en de kleine nationalistische partij Broeders van Italië een kleine meerderheid haalt. Mogelijk krijgt de euro in dit scenario een klein tikje, aangezien de Lega Nord zich in het verleden kritisch heeft uitgelaten over Europa.
De munt zou pas echt onderuit gaan als de Vijfsterrenbeweging aan de macht komt. Die kans is echter heel klein, aangezien niemand wil samenwerken met deze partij die zich vooral heel erg afzet tegen de gevestigde orde.
Oplopende rente wel risico voor euro
Als de Italiaanse verkiezingen geen verrassingen opleveren, wil dat nog niet zeggen dat de euro een rustige maand tegemoet gaat. Op donderdag 8 maart vergadert de ECB. Net als tijdens eerdere bijeenkomsten zullen economen elke zinsnede van voorzitter Mario Draghi zorgvuldig analyseren, op zoek naar aanwijzingen dat de aankopen van (staats)obligaties en andere activa mogelijk wat sneller dan verwacht worden afgebouwd.
Mogelijk heeft de bijeenkomst van de Federal Reserve twee weken later zelfs nog veel meer invloed op de valutamarkt. Een oplopende inflatie is mogelijk aanleiding voor de centrale bank om de rente in versneld tempo op te schroeven. Dat maakt het aantrekkelijker om vermogen in dollars aan te houden, zodat de Amerikaanse munt mogelijk wat terrein kan terugwinnen op de euro.
Het kan dan ook geen kwaad om aan het begin van de roerige maartmaand de geldstromen in vreemde valuta’s weer eens in kaart te brengen. En om waar nodig de risico’s af te dekken.
Joost Derks is valuta-expert bij de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij (NBWM). Hij begon zijn carrière bij Van Lanschot Bankiers en inmiddels heeft Derks ongeveer twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer. Deze informatie is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde transacties en/of beleggingen via de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij NV.